Chăm sóc nhà cửa hiện đại: Những kiêng kỵ trong việc cúng ông Công ông Táo

Thứ Hai, 1 tháng 2, 2021

Những kiêng kỵ trong việc cúng ông Công ông Táo

Cúng tiền âm phủ; mua sắm lễ vật quá nhiều; ném cá chép từ trên cao xuống… là những điều nên tránh trong quá trình làm lễ cúng ông Công ông Táo.

1. Cúng tiền âm phủ

Nhà nghiên cứu văn hóa Trịnh Sinh cho rằng, khi cúng ông Công ông Táo, gia chủ tuyệt đối không đốt tiền âm phủ. Vì ông Công ông Táo là thần tiên, không phải là vong hồn người âm.

Ngoài ra, trong dịp này, nhiều gia đình cũng sẵn sàng bỏ hàng triệu đồng mua vàng mã về đốt. Họ tin rằng dâng mâm cao cỗ đầy sẽ được Táo quân ban nhiều phước lộc, bỏ qua những việc làm xấu trong năm.

Tuy nhiên, điều này không chỉ gây tốn kém tiền của, không có lợi ích mà còn ảnh hưởng đến môi trường.

2. Ném cá chép từ trên cao xuống

Theo Thượng tọa Thích Đức Thiện - Phó Chủ tịch, Tổng thư ký Hội đồng trị sự, Giáo hội Phật Giáo Việt Nam, phóng sinh cá đúng cách mang ý nghĩa công đức rất lớn.

Tuy nhiên, người dân nên chú ý, khi thả cá nên dùng tay từ từ nghiêng miệng túi nilon hoặc đồ đựng cá xuống nước, để cá tự bơi ra. Nếu không ta đặt cá vào lòng bàn tay, thả nhẹ nhàng xuống nước. Thao tác nhẹ nhàng nhưng nhanh gọn.

Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo. Ảnh: Nghĩa Nguyễn

Tuyệt đối không đứng ở thành cầu hay các điểm trên cao ném cá xuống. Hành động đó rất xấu xí và cá thả xuống có thể không sống được.

Người dân cũng không nên phóng sinh cá ở những nơi môi trường bị ô nhiễm vì cá sẽ ít cơ hội sống sót.

3. Lễ vật càng nhiều càng tốt

Trả lời báo chí, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Trần Lâm Biền cho rằng, mâm cỗ cúng ông Công, ông Táo không cần quá cầu kỳ, miễn sao thể hiện sự thành tâm của gia chủ với các vị thần cai quản đất đai và thần cai quản nhà bếp.

Lễ vật chuẩn bị gồm: Cá chép, gà luộc, xôi hoặc bánh chưng, bát canh, đĩa xào, đĩa hoa quả, tiền vàng, trầu cau, nước, rượu, trà.

Nhưng lễ vật chỉ là một phần, quan trọng là sự thành tâm kính cẩn khi hành lễ. Hiện có gia đình đốt nhiều vàng mã, có cả điện thoại iPhone giấy, xe ôtô giấy, sắm cá chép quý, đắt tiền với hy vọng lễ vật càng nhiều thì càng thiêng.

Nhà nghiên cứu Trần Lâm Biền cho rằng việc làm này không chỉ tốn kém tiền của mà còn ảnh hưởng rất lớn đến môi trường sống.

4. Lễ cúng sau 12h ngày 23 tháng Chạp

Cúng ông Công ông Táo có thể tiến hành trước ngày 23 tháng Chạp, không cần đúng ngày, miễn sao gia chủ thành tâm và báo cáo với Táo quân về mọi việc. Tuy nhiên lễ cúng cần hoàn tất trước 12h ngày 23 tháng Chạp. Theo quan niệm dân gian, thiên đình sẽ đóng cửa sau 12h trưa.

Nếu tiến hành lễ cúng quá muộn, thả cá sau 12h trưa, Táo quân sẽ không kịp giờ lên cõi trên báo cáo với Ngọc Hoàng.

Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà cho biết, năm 2021 có một điều hiếm gặp là ngày 23 tháng Chạp (ngày ông Công ông Táo) trùng với ngày Lập Xuân 4/2/2021.

Theo tập tục, sau khi cúng ông Công ông Táo, các gia đình sẽ tiến hành rút tỉa chân nhang, bao sái đồ thờ, tổng vệ sinh phòng thờ hay nơi thờ cúng và nhà cửa để chuẩn bị đón Tết Nguyên đán. Tuy nhiên vào những năm đặc biệt thì thủ tục sẽ khác hơn.

Dù chúng ta cúng ông Công ông Táo ngày nào, trước 23/12 âm lịch hay đúng ngày 23/12 âm lịch thì vẫn phải tiến hành lau dọn bàn thờ, tổng vệ sinh nhà cửa trước khi bắt đầu bước vào tiết Lập Xuân, tiết khí đầu năm mới.

Năm 2021 Lập Xuân bắt đầu từ 21h59 phút ngày 3/2/2021 dương lịch tức đêm 22/12/2020 âm lịch. Chính vì vậy chúng ta phải tiến hành bao sái đồ thờ, dọn dẹp nhà cửa như dựng giường lau dọn phòng ngủ, chuyển két sắt lau dọn khu tài vị, tháo bếp lau dọn bếp nấu, di chuyển bàn ghế lau dọn phòng khách... trước 21h ngày 3/2/2021.

Nếu gia đình nào cúng ông Công ông Táo sớm vào các ngày 19, 20, 21, 22 tháng Chạp (ngày 22/12 âm lịch phải cúng sáng hoặc cúng chiều không cúng tối) thì nên rút tỉa chân nhang, bao sái, dọn dẹp tổng vệ sinh ngay sau khi cúng.

Nếu gia đình cúng ông Công ông Táo đúng ngày 23 tháng Chạp thì cúng xong để an yên, sang sáng ngày 24 hay 25 mới được rút tỉa chân nhang. Vì ngày 23 tháng Chạp trùng ngày 4/2 dương lịch - ngày Lập Xuân, không thể rút tỉa chân nhang được, sẽ gây bất ổn cho vận khí đầu năm mới.

Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà còn lưu ý, khi làm nghi thức rút tỉa chân nhang không được làm xê dịch bát hương, không xê dịch bàn thờ.